Het gaat goed met de Nederlandse economie. Ook in Almere merken we dat. Internationale bedrijven, grote Nederlandse bedrijven en kleine MKB-bedrijven weten hun weg naar Almere steeds beter te vinden. Omdat het economisch goed gaat, daalt de werkloosheid. Meer mensen hebben een baan en daardoor zijn minder mensen van een uitkering afhankelijk. Onze stad wordt ook steeds beter bereikbaar. De snelweg A6 is verbreed en we gaan binnenkort het station Almere Centrum en het gebied daaromheen mooier maken. Er willen ook steeds meer mensen in Almere wonen. Daarom worden veel nieuwe woningen in de stad gebouwd, bijvoorbeeld in nieuwe wijken als Duin en Oosterwold.
Bouwen aan de toekomst
Het college werkt aan de belangrijke opgaven voor de stad. De afspraken daarover in het coalitieakkoord voeren we in 2020 verder uit. We steken geld en energie in het mooier maken van de centra van Almere Haven en Almere Buiten. We hebben blijvend aandacht voor het groenonderhoud in de stad. We zorgen ervoor dat zorg dichtbij en bereikbaar is. We helpen ouderen langer thuis te wonen met de juiste ondersteuning. Ook aan jeugdzorg geven we komend jaar meer uit. Deze uitgaven doen we omdat we het belangrijk vinden dat inwoners van Almere hier fijn wonen en leven. Natuurlijk kijken we ook verder dan de komende paar jaar. We hebben al veel ideeën geformuleerd op het gebied van wonen, mobiliteit, economie, veiligheid en cultuur. Die gaan we het komend jaar uitvoeren.
Een gezonde balans
Toch groeien de bomen voor de gemeente financieel niet tot in de hemel. De rijksoverheid liet in mei 2019 weten minder geld aan gemeenten beschikbaar te stellen. Voor alle Nederlandse gemeenten betekende dat een forse financiële tegenvaller, ook voor Almere. Gemeenten ontvangen automatisch minder geld van het rijk, als het rijk verwacht minder geld uit te geven. Doordat de economische groei de komende jaren afneemt, is dat nu het geval. Dat vertaalt zich in een uitkering voor gemeenten die lager is dan waarop was gerekend.
De gemeente Almere heeft daarnaast te maken gekregen met andere financiële tegenvallers. Voorbeelden zijn de hogere kosten door kwijtschelding van de afvalstoffenheffing voor mensen met lage inkomens en de extra kosten voor afvalverwerking. Ook is er een toename van het aantal thuiswonende jongeren dat een beroep doet op jeugdzorg. Verder is een aantal risico’s toegenomen, bijvoorbeeld als gevolg van de stikstofproblematiek die Nederland treft. We reserveren daarom nu meer geld voor eventuele verliezen in de toekomst.
Om na deze tegenvallers de begroting weer sluitend te krijgen, moeten we bezuinigen. In totaal bezuinigen we op termijn ruim € 8 miljoen per jaar. Dat doet altijd pijn. We hebben geprobeerd die pijn zo klein mogelijk te houden en zo eerlijk mogelijk te verdelen. Als eerste hebben we geprobeerd bezuinigingen te zoeken in de kosten van de gemeente zelf. Pas daarna hebben we gekeken naar uitgaven die direct effect in de stad hebben. Bij die effecten hebben we extra gelet op het ontzien van de meest kwetsbare groepen. Verder willen we voorkomen dat de belastingen voor onze inwoners extra zullen stijgen.
Veel van de bezuinigingen zullen niet meteen geld opleveren. Daarom hebben we voor de korte termijn geen andere oplossing dan de tegenvallers op te vangen door onze reserves te gebruiken. We hadden het plan om volgend jaar € 10 miljoen te sparen, maar we kunnen nu maar voor € 2 miljoen toevoegen aan de reserves. Dat vinden we in deze omstandigheden niet vreemd. Reserves leggen we juist aan voor dit soort onvoorziene tegenvallers. We zijn van plan om de komende jaren weer extra toe te voegen aan de reserves. Zo willen we onze financiële buffers op de langere termijn toch versterken.
Tegelijkertijd werken we aan het toekomstbestendig maken van Almere. Met name in het sociaal domein kiezen we voor een meer zakelijke opstelling. Mensen die zorg nodig hebben, verdienen goede zorg. Dat moet zo blijven. Maar we moeten wel kritisch blijven kijken of zorg altijd nodig is en hoe we dat het beste kunnen organiseren. Dan kunnen we de zorg betaalbaar houden. De aanpak is gericht op sterkere organisaties, betere afspraken en kostenbewuster werken. Het gaat vooral het welzijnswerk, de wijkteams, de jeugdzorg en de Wmo raken.
Om Almere ook in de toekomst aantrekkelijk te houden, investeren we extra in de digitalisering van de stad.
We trekken meer geld uit voor verduurzaming. En we zetten geld opzij zodat de voorzieningen mee kunnen groeien als de stad verder groeit. Denk maar aan sport, cultuur en onderwijs.
Doordat we nu stevige stappen zetten, kunnen we de toekomst met vertrouwen tegemoetzien. We bereiden Almere voor op de toekomst door nu te investeren én scherp te zijn in hoe we zaken uitvoeren.
Begroting in heldere taal
De afgelopen jaren hebben we stappen gezet om de begroting leesbaarder te maken. De begroting verschijnt digitaal. Daardoor kunt u gemakkelijk en dieper zoeken in de informatie. De gemeenteraad heeft ons opgeroepen taalgebruik in financiële stukken te versimpelen. Wij zijn het van harte eens met die oproep. Dit jaar hebben we met deze inleiding hiermee een begin gemaakt. De komende jaren zullen we verder gaan. We geloven dat de gemeenteraad en de inwoners van Almere recht hebben op heldere informatie over hun begroting.