Zwarte zwanen
Wat verstaan we onder zwarte zwanen?
Risico’s zoals dat op een nieuwe economische crisis, waardoor de grondverkopen stagneren en een groot beroep zal worden gedaan op de sociale voorzieningen, zijn moeilijk te kwantificeren. Hiervoor vormen we dan ook geen specifieke risicobuffer, maar houden we de reserve weerstandsvermogen algemene dienst aan. Deze bevat in 2020 een vrije ruimte van € 32 miljoen en zal in de komende jaren conform de afspraken uit het coalitieakkoord worden gevoed met minimaal € 10 miljoen per jaar, zodat de buffer toeneemt tot zeker circa € 60 miljoen (afhankelijk van werkelijk gerealiseerde winst grondexploitaties).
Hetzelfde geldt voor complexe dossiers zoals klimaat en duurzaamheid, waarvoor we ons in de nabije toekomst zomaar flink zouden kunnen moeten inzetten dan we op dit moment doen. Als een dergelijke extra inspanning van ons wordt verwacht, zal hier door het Rijk extra budget voor beschikbaar moeten worden gesteld, maar het is de vraag of dit toereikend zal blijken, vooral om de nieuwe werkzaamheden in gang te zetten. Wat de exacte impact hiervan is op de gemeentebegroting is dus moeilijk te voorzien. Dergelijke complexe dossiers kunnen behalve extra taken ook uitbreiding van bestaande taken met zich meebrengen. Om het klimaat weer als voorbeeld te nemen: weersverandering kan leiden tot extra regenval en dus tot hogere kosten voor beheer van de openbare ruimte en voor onderhouden van het rioolstelsel. Ook de gevolgen van zoiets zijn moeilijk in te schatten. Indien nodig zou de vrije ruimte in de reserve weerstandsvermogen ook hiervoor gebruikt kunnen worden.
Ten slotte zijn er toekomstige kostenposten die we al beter kunnen inschatten, maar waarvoor we ook nog geen specifieke reserves hebben ingericht. Dit geldt bijvoorbeeld voor de vervangingen en renovaties van onderwijshuisvesting en gymzalen die in de komende jaren zullen moeten worden gedaan. In het verleden zijn dergelijke investeringen versneld afgeschreven met eenmalig geld uit de winsten van het grondbedrijf. Hierdoor zijn de kapitaallasten op dit moment fors lager dan ze anders zouden zijn geweest. Gevolg is wel dat er binnen de begroting op dit moment onvoldoende geld beschikbaar is om de genoemde investeringen te kunnen betalen. Dit zal op dat moment moeten worden opgelost door keuzes te maken binnen de begroting en hiervoor zetten we nu dan ook geen geld opzij, maar het is wel goed om dit op het netvlies te houden.