Behalve de salarissen van de medewerkers die afval ophalen of het riool onderhouden, of het werk coördineren, worden uit dit budget ook de apparaatskosten gedekt voor de beleidsmedewerkers en de ambtenaren die afvalstoffen- en rioolheffing innen.

De apparaatskosten zijn beperkt beïnvloedbaar. Het inzamelen van afval en onderhoud gaat gepaard met de nodige menskracht. Wel zijn er keuzes te maken om activiteiten anders vorm te geven of anders te organiseren.

Deze kosten hebben betrekking op de vuilniswagens en andere inzamelvoertuigen die nodig zijn om afval/grondstoffen op te halen. Uit de aanschaf van de inzamelmiddelen komen afschrijvings- en rentelasten en onderhoudskosten voort.

Deze kosten kunnen omlaag worden gebracht als het inzamelingsproces zou kunnen worden geoptimaliseerd. Dit is afhankelijk van de keuze die de raad gaat maken over het nieuwe inzamelsysteem.

Iedere inwoner betaalt via de afvalstoffenheffing voor het ophalen en verwerken van huishoudelijk afval.

De totale afvalstoffenheffing mag niet hoger zijn dan de gemeentelijke kosten. Het ophalen van huisvuil, grofvuil en de brengmogelijkheden op de perrons/ Upcyclecentrum is niet volledig kostendekkend. Door bijvoorbeeld de volledige kosten van kwijtschelding in het tarief mee te nemen, stijgen de bewonerslasten, maar ontstaat ruimte binnen de gemeentebegroting.

Naast huishoudelijk afval wordt op beperkte schaal ook afval van bedrijven door de gemeente opgehaald. Het betreft hier vooral bedrijven aan huis en de winkels in het centrum van Almere Stad. De kosten hiervan worden doorberekend aan de bedrijven die van deze service gebruikmaken.

Er kan worden gestopt met het ophalen van bedrijfsafval, maar dan vallen ook de opbrengsten weg. Als de kosten omlaag zouden kunnen worden gebracht, bijvoorbeeld door betere afvalscheiding van bedrijven, zou de rekening voor deze bedrijven omlaag kunnen.

Uit dit budget worden de uitvoering van projecten, communicatie, de campagne "stad zonder afval" en het uitvoeren en evalueren van pilots met betrekking tot de wijze van afvalinzameling betaald. Deze inspanningen zijn gericht op het in de toekomst beter scheiden van afval en daarmee het verminderen van kosten.

Deze kosten zijn volledig beïnvloedbaar. Op de korte termijn leidt bezuinigen op deze kosten tot een lagere afvalstoffenheffing. Op de langere termijn wordt het zo echter moeilijker om de ambities op het gebied van stad zonder afval te verwezenlijken.

Wanneer afval illegaal wordt gedumpt, zorgt dit voor extra kosten. Behalve dat het gedumpte afval verwijderd moet worden, wordt samen met handhaving onderzocht waar het vandaan komt en worden zo mogelijk de kosten verhaald op de veroorzaker.

Dit budget is volledig beïnvloedbaar, er kan voor worden gekozen om dumpafval niet te verwijderen en te bestrijden. De afvalstoffenheffing kan hierdoor omlaag. Dit heeft natuurlijk wel directe consequenties voor de openbare ruimte en hygiëne.

De verwerking van huishoudelijk restafval en grofvuil is belegd bij de Huisvuilcentrale Alkmaar. Hiervoor is een contract afgesloten, waarbij we betalen op basis van de hoeveelheid te verwerken afval.

Op de kosten voor verwerking van restafval kan worden bezuinigd door de hoeveelheid afval te verminderen. Dit kan alleen als inwoners minder afval produceren, of als zij hun afval beter scheiden.

In het centrum van Almere Stad wordt afval ingezameld via het ondergronds afvaltransportsysteem (OAT). De kosten bestaan uit de afschrijvings- en rentelasten en de kosten voor onderhoud van het systeem. De baten bestaan uit een onttrekking uit de reserve OAT ter dekking van een gedeelte van de afschrijvingslasten.

Met het ondergronds afvaltransport  kan worden gestopt. De investering in het systeem krijg je daarmee niet terug, maar hiermee kan wel op onderhoudskosten worden bezuinigd. Echter zullen er wel kosten worden gemaakt voor een alternatieve manier van afvalinzameling.

Het gaat hierbij voornamelijk om de kosten van brandstof, huisvesting en tractie. Daarnaast moet een gedeelte van  het budget dat samenhangt met de areaalgroei nog worden verdeeld naar overige begrotingsposten.

Deze kosten zijn moeilijk te beïnvloeden, omdat ze niet samenhangen met het productieproces, maar moeten worden gemaakt om dit proces te faciliteren.

Almere heeft twee recycleperrons en een Upcyclecentrum waar Almeerders hun grofvuil zes dagen in de week gratis kwijt kunnen. De kosten hebben betrekking op de exploitatie van de perrons, de contracten voor verwerking van het grofvuil en de afschrijvings- en rentelasten voor de gebouwen.

De recyclingperrons zijn een extra service aan inwoners. Hierop kan worden bezuinigd, bijvoorbeeld door een perron te sluiten, de openingstijden te beperken, of inwoners die regelmatig afval brengen te laten betalen. De afvalstoffenheffing kan hierdoor omlaag.

De grondstoffen zoals papier, plastic (PMD), glas en textiel worden niet verwerkt via de huisvuilcentra, maar hebben afzonderlijke verwerkers. Voor de meeste van deze grondstoffen ontvangt de gemeente een bijdrage van Nedvang om de inzamelkosten te dekken (producentenverantwoordelijkheid).

Bij de ingezamelde grondstoffen blijkt vervuiling te zitten, bijvoorbeeld restafval. Door de inwoners te stimuleren om nog beter afval te scheiden en daarmee te zorgen dat de grondstoffen zuiver worden, kunnen de baten omhoog en daarmee de afvalstoffenheffing omlaag.

Hiervoor wordt het riool onderhouden, geïnspecteerd en waar nodig gerepareerd. Daarnaast wordt een groot deel van het budget gestort in een voorziening voor grotere rioolherstelprojecten en de uiteindelijke vervanging van het rioolstelsel.

De rioolheffing mag niet hoger zijn dan de kosten. Omdat het huidige tarief precies kostendekkend is, kan de rioolheffing alleen worden verhoogd door binnen de kaders meer onderhoudskosten mee te nemen in de heffing, zoals die van het vegen van straten en pleinen of het openbreken van straten.

Deze heffing wordt opgelegd aan alle eigenaren van panden om de afvoer van afval- en regenwater en het beheer van het grondwaterpeil goed te kunnen regelen.

De rioolheffing mag niet hoger zijn dan de kosten. Omdat het huidige tarief precies kostendekkend is, kan de rioolheffing alleen worden verhoogd door binnen de gestelde kaders meer onderhoudskosten mee te nemen in de heffing, zoals die van het vegen van straten en pleinen of het openbreken van straten.